Kemi miratuar Kontributin e Përcaktuar Kombëtar (NDC), të parin në historinë e Kosovës. Me këtë dokument përmbyllim një fushatë katërvjeçare të diplomacisë klimatike dhe i dërgojmë një mesazh të qartë komunitetit ndërkombëtar: nëse pritet që Kosova të arrijë objektivat e uljes së emetimeve, atëherë duhet të na njihet statusi dhe të na mundësohet qasja në konventat e Kombeve të Bashkuara dhe fondet multilaterale për klimën.
Ndryshimet klimatike nuk janë shkaktuar nga ne, por po na prekin më së shumti: përmbytje, thatësira dhe valë ekstreme të të nxehtit po rrezikojnë jetesën e qytetarëve tanë. NDC-ja dëshmon se kemi potencial për të ulur emetimet deri në 49%, por kjo është e mundur vetëm nëse kemi qasje në mbështetje financiare ndërkombëtare në formë grantesh. Përndryshe, mbetemi të kufizuar në masat tashmë të aprovuara në strategjitë tona sektoriale.
Ndërkohë, po ndërtojmë sigurinë tonë klimatike me më shumë se 100 projekte dhe iniciativa konkrete: diga për siguri të ujit të pijshëm dhe për ujitje, kapacitete të reja energjetike për furnizim të qëndrueshëm, mbështetje për fermerët, studime për kultura më rezistente ndaj thatësirës, sistem paralajmërimi me SMS për përmbytjet, dhe shumë të tjera që tashmë kanë përfunduar ose janë në fazën fillestare të zbatimit.
Ky nuk është vetëm një plan pune, është një kërkesë për drejtësi klimatike.
Nënshkruam një marrëveshje të re partneriteti me UN-Habitat për të forcuar sektorin e banimit social në Kosovë. Përmes këtij partneriteti do të fuqizojmë institucionet, do të sjellim politika më efektive dhe do të krijojmë mundësi më të mira për familjet që kanë më shumë nevojë.
Për të katërtin vit radhazi, mora pjesë në Dialogun për Klimën në Petersberg të Gjermanisë, një nga forumet kryesore politike mbi agjendën klimatike në nivel global.
Këtë vit, ndryshe nga herët e kaluara, fola si përfaqësues i një vendi që sapo ka miratuar Kontributin e Parë të Përcaktuar (NDC)-në tonë vullnetare dhe të kushtëzuar. Ky dokument përmbyll katër vite të punës institucionale dhe diplomacisë klimatike. Kemi përcaktuar objektivin për uljen e emetimeve me 16.3% deri në vitin 2030 pa kushte, dhe potencialin për një ulje deri në 49% nëse sigurojmë qasje në financat ndërkombëtare për klimën. Një arritje kjo që dëshmon vullnetin tonë, pavarësisht sfidave politike.
Gjatë forumit pata mundësinë ta falënderoj Ministren Annalena Baerbock për udhëheqjen e saj të qartë dhe të qëndrueshme përgjatë këtyre katër viteve. Që nga takimi ynë i parë, kur ndamë realitetin e përjashtimit të Kosovës nga proceset formale ndërkombëtare për klimën, reagimi i saj ishte i menjëhershëm dhe i përgjegjshëm. Nga ai moment nisi pjesëmarrja jonë në COP dhe u themelua Partneriteti për Energji dhe Klimë ndërmjet Kosovës dhe Gjermanisë.
Ky forum mbetet thelbësor, jo vetëm për shkëmbimin e përvojave mes vendeve, por edhe për fuqizimin e politikave të ndershme dhe përfshirëse përballë një sfide që na prek të gjithëve. Dialogu për klimën duhet të vazhdojë, sepse vetëm përmes bashkëpunimit të sinqertë mund të ndërtojmë qëndrueshmëri të vërtetë.
