Lajmet

03 maj 2023

Ministri Aliu mori pjesë në punëtoritë e nivelit Ministror me temën, “Financimi për përshtatje ndaj ndryshimeve klimatike dhe dekarbonizimi ndër sektorial”, në kuadër të Dialogut të Klimës

 

Në kuadër të Dialogut të Klimës, mora pjesë në punëtoritë e nivelit Ministror me temën: “Financimi për përshtatje ndaj ndryshimeve klimatike dhe dekarbonizimi ndër sektorial.”

Në intervenimin tim falënderova të dërguarin e posaçëm presidencial të Shteteve të Bashkuara për Klimën, Ish-Sekretarit të Shtetit Z. John Kerry dhe Sekretarin Parlamentar të Shtetit Gjerman në Ministrinë Federale për Çështjet Ekonomike dhe Mbrojtjen e Klimës, Z. Stefan Wenzel, për ndihmën bilaterale që ofrojnë SH.B.A-të dhe Gjermania në tranzicioni e drejtë të energjisë dhe përshtatjes ndaj ndryshimeve klimatike Kosovë.

Ky ishte intervenimi im gjatë seancës së sotshme:

Të nderuar Ministra dhe Udhëheqës të Shteteve,

Si Ministër i Mjedisit, Planifikimit Hapësinor dhe Infrastrukturës në Republikën e Kosovës, i bëj jehonë thirrjeve të kolegëve të nderuar që gjenden këtu, se inventarizimi global dhe COP28 duhet të kenë gjithnjë prioritet objektivat e dekarbonizimit sektorial. Megjithatë, ne duhet të sigurohemi, se përpjekjet tona drejtë përshtatjes klimatike të mos neglizhohen në mënyrë që edhe financimi të jetë sa më i arritshëm.

Republika e Kosovës mbështetet në lëndët djegëse fosile për përzierjen tonë energjetike dhe ne posedojmë një rezervë të madhe të linjitit, megjithatë ne kemi ndërmarrë veprime konkrete përmes projekteve që synojnë dekarbonizimin e sektorit tonë energjetik. Me mbështetjen e partnerëve tanë, si Shtetet e Bashkuara të Amerikës që përmes projektit të tyre të ruajtjes së baterive, do të lejojë integrimin e burimeve të rinovueshme, si dhe mbështetjen e Gjermanisë me projektin tjetër për energji të rinovueshme, na kanë mundësuar që sot të jemi pjesë e diskutimeve globale si ky i sotshmi, e që ne jemi duke avancuar me një ritëm të kënaqshëm.

Megjithatë, siç e keni përsëritur shumë prej jush, parimi "të mos lini askënd prapa", mbetet i paplotë përderisa vende si Kosova nuk janë të përfshira në proceset dhe mekanizmat e UNFCCC-së. Pavarësisht progresit tonë të dukshëm në rrugën drejtë zeros neto dhe angazhimit tonë indirekt ndaj Marrëveshjes së Parisit, Kosova mbetet i vetmi vend pa qasje në fondet shumëpalëshe për përshtatjen klimatike dhe negociatat e UNFCCC.

Vit pas viti, ne në Kosovë përballemi me pasojat shkatërruese të ndryshimeve klimatike, nga përmbytjet e mëdha deri te thatësirat ekstreme dhe zjarret e paprecedentë. Këto ngjarje vënë në provë përshtatshmërinë tonë ndaj klimës dhe ne vazhdojmë t'i bëjmë thirrje komunitetit global të mos na lërë pas. Ne meritojmë një shans të barabartë për t'u mbështetur në përgjigjen globale ndaj zbutjes dhe përshtatjes së ndryshimeve klimatike. Ndërsa ecim përpara, le të kujtojmë rëndësinë e përfshirjes së të gjitha kombeve në këto diskutime kritike, në mënyrë që së bashku të krijojmë një të ardhme të qëndrueshme për brezat që do të vijnë.

Lexo dhe:

Sot u shënua me aktivitete të ndryshme eventi “Ditët e Tokës në Kosovë”

Ministri e Mjedisit, Planifikimit Hapësinor dhe Infrastrukturës, në bashkëpunim të ngushtë me Zyrën e Presidencës, Komunën e Prishtinës, UNDP-në, Ambasadën e Luksemburgut, Ambasadën Japoneze, USAID dhe shumë partnerë zhvillimorë shënuan “Ditët e Tokës në Kosovë”, në Sheshin Skënderbe, në Prishtinë. 

Për të promovuar një mjedis pa mbeturina dhe potencialin e ekonomisë qarkore, në këtë ngjarje është përfshihet një strukturë e pa-përfunduar e lojërave, e cila është krijuar duke i recikluar dhe i rindërtuar njësitë një-përdorimshe plastike. Përmes një përvoje interaktive dhe argëtuese të mësimit, fëmijët kanë përdororur parimet e dizajnit të ndërprerë 'disruptive design' dhe  finalizuan strukturën në fjalë. 

Presidentja e Republikës së Kosovës, shkëlqesia e saj Vjosa Osmani-Sadriu theksoi: “po aq sa po ndikon natyrshëm fakti se zhvillimet e fenomenet globale mjedisore po bëhen gjithnjë e më sfiduese, po kaq po kontribuon mobilizimi dhe angazhimi i gjithanshëm për të ngritur vetëdijën për çështjet mjedisore. Fakti që ne jemi mbledhur sot dhe po shënojë Ditët e Tokës në Kosovës është një dëshmi e drejtpërdrejt e kësaj. 

 Ministri z. Liburn Aliu theksoi: Sot, jemi në rrugë të mirë drejt mbrojtjes së mjedisit dhe krijimit të një ekonomie të shëndoshë dhe të qëndrueshme, e për një Kosovë më Ekologjike!

Investimet që po bëjmë në energjinë e rinovueshme, projektin e parë në Ballkan për ngrohje qendrore me panele solare, e shumë projekte tjera që kemi në plan, do të ndihmojnë në reduktimin e emetimeve të gazrave serë, e po ashtu aktivisht po lobojmë që Kosova të ketë të drejtën në dialog dhe qasje në fondet e OKB-së për përshtatje ndaj ndryshimeve klimatike. 

Tani më kemi ndërtuar një infrastrukturë të mirë ligjore sa i përket mjedisit dhe ndryshimeve klimatike. Efikasiteti i politikave që vijojnë nga legjislacioni e strategjitë mjedisore, varen direkt nga kontributi i secilit prej nesh. Ne jemi pjesë e këtij ekosistemi, që nga individi, familja, qyteti, shteti e rajoni. 

Le të na shërbejë kjo ditë, si thirrje për të gjithë ne, për qeverinë dhe bizneset, komunat dhe organizatat, aktivistët dhe mediat, komunitetet dhe qytetarët që të punojmë bashkë për një të ardhme më të drejtë dhe të qëndrueshme për të gjithë, sepse aktivizmi vullnetar i çdo qytetari për angazhime të përbashkëta e ka emëruesin e njejtë, e që është mbrojtja e mjedisit! 

Peshën e përgjegjësisë ndaj tokës, gjithsecili nga ne e kemi të madhe, por edhe përkushtimin për promovimin e nismave miqësore për mbrojtjen e mjedisit, e bëjmë me plot pasion e përkushtim, kështu duke rritur ndërgjegjësimin për çështjet mjedisore, për të promovuar praktika të qëndrueshme dhe mbi të gjitha për të ndërmarr veprime konkrete për mbrojtjen e tokës dhe shëndetit tonë. 

Le të jemi referencë në botë për një Kosovë të Gjelbër, e përgjithmonë bashkë për Natyrën, Mjedisin, e Jetën. 

Ndërsa,Përfaqësuesja e Përhershme e Programit të Kombeve të Bashkuara për Zhvillim në Kosovë, e nderuara Maria Suokko theksoi: 

“Dita e Tokës është koha për të reflektuar se çfarë nëna natyrë do të thotë për ne. Shëndeti ynë si njerëzim varet nga shëndeti i nënës natyrë. Çdo ditë dëgjojmë për presionet me të cilat po përballet planeti ynë. Klima po ndryshon. Natyra dhe biodiversiteti janë të kërcënuar. Ndotja dhe mbetjet po grumbullohen. Ndërsa ndonjëherë, sfidat duken shumë masive dhe komplekse – të pamundura për t'u përballur nga individët. Por fakti është se çdo veprim ka rëndësi dhe duke punuar së bashku, ne mund të arrijmë  edhe më shumë. Sot, ju të rinjtë do të na tregoni një shembull pozitiv se çfarë mund të bëhet duke ripërdorur mbetjet plastike që keni sjellë nga shtëpia. Duke punuar së bashku dhe duke përdorur të menduarit kreativ, zgjidhjen e problemeve dhe dizajnin, mbetjet do të bëhen blloqe ndërtimi të këndit të lojërave. Përgjatë festimit të Ditëve të Tokës të Kosovës, le të angazhohemi të gjithë që të bëjmë më të mirën për të mbrojtur Nënën Natyrë – sepse ajo është e vetmja që kemi”.

Shkëlqesia e tij, Eric Dietz, Ambasadori i Luksemburgut në Kosovë theksoi:

“Besoj se kjo nismë është një mënyrë e shkëlqyer për të rritur ndërgjegjësimin dhe për të fuqizuar të rinjtë për të ndërmarrë veprime drejt një të ardhmeje të qëndrueshme. Do të doja të citoja Nënë Terezën, e cila tha: “Ndihem e zemëruar vetëm atëherë kur shoh mbeturina, kur gjërat që ne i shpërdorojmë janë ato që njerëzit kanë nevojë, gjëra që do t'i shpëtonin ata nga vdekja." 

Fëmijët tanë janë e ardhmja. Çdo veprim që ndërmarrim sot do të ndikojë në jetën e tyre shumë më tepër sesa në tonat. Ne të gjithë kemi një rol për të luajtur në ripërtrirjen e Tokës sonë. Luksemburgu është i përkushtuar fuqishëm për mbrojtjen e mjedisit dhe promovimin e qëndrueshmërisë ndaj klimës.”

Lexo më shumë

Ministri Aliu vazhdon lobimin që Kosova të ketë qasje në procese dhe mekanizma të UNFCCC-së

 

Vazhdojmë lobimin që Kosova të ketë qasje në procese dhe mekanizma të UNFCCC-së, në veçanti për mundësinë që të kemi qasje në fondet multilaterale në përballje me efekteve negative të ndryshimeve klimatike.

Pata nderin e veçantë që sërish ta takoj z. John Kerry, të dërguarin e posaçëm presidencial të ShBA-ve për klimën, njëherit e ftova që të na vizitojë në Kosovë, dhe e njoftova që si pjesë e Betimit Global të Metanit (Global Methange Pledge), po angazhohemi maksimalisht për trajtimin e mbeturinave organike dhe rikuperimin e energjisë nga mbeturinat në mënyrë që të ulim sipërfaqen e deponive në përgjithësi.

Po ashtu takova, Presidentin e emëruar të COP28, Dr Sulltan Al-Jaber, dhe Ministren e Ndryshimeve Klimatike dhe Mjedisit, Znj. Mariam Almheiri, të cilët më siguruan që Emiratet e Bashkuara Arabe janë të përkushtuar ndaj përfshirjes së Kosovës në përpjekjet globale për uljen e emetimeve të gazrave serrë. Falendërova Emiratet e Bashkuara Arabe për mbështetjen e tyre për Javën e Qëndrueshmërisë dhe presim që të punojmë së bashku për COP28 në Dubai.

Zhvilluam takime me Ministren e Mjedisit nga Maldivet, Znj. Shauna Aminath, me delegacionin Japonez e me shumë kolegë tjerë që po angazhohen për adresimin e përshtatjes ndaj ndryshimeve klimatike në përgjithësi, me ç’rast theksova iniciativën e Kosovës për bashkëpunim të brendshëm dhe ndërkombëtar, në dritën e zhvillimeve të fundit drejt një të ardhmeje më të gjelbër.

Falënderues dhe nder i veçantë që të ishim pjesë e diskutimeve me Kancelarin Gjerman, Z. Olaf Scholz, dhe Ministren Federale të Punëve të Jashtme të Gjermanisë, Znj. Annalena Baerbock, rreth nevojës urgjente për zbutjen e ndryshimeve klimatike sipas raportit të fundit të IPCC si dhe mobilizimit të financimit klimatik për shtetet në nevojë si Kosova, gjithnjë për avancimin e mëtutjeshëm të së mirës së përgjithshme dhe vlerave demokratike.

Lexo më shumë